Agora përkufizohet si një zonë e hapur urbane në epokën klasike greke, ku qytetarët mblidheshin për të diskutuar mbi çështjet administrative, politike dhe tregtare të një vendi. Me fjalë të tjera, ai u bë një koncept i përdorur për hapësira të hapura gjatë gjithë procesit. Fobia u përdor për të nënkuptuar frikë, dhe ndërsa agorafobia fillimisht u përkufizua si frika nga hapësirat e hapura, përmbajtja e saj u ndryshua më vonë. Nëse përjetojnë sulme paniku dhe situata të ngjashme në çdo mjedis, ata kanë frikë se mos mund të marrin ndihmë, të mos mund të dalin, të përkeqësohen përsëri në hapësira të mbyllura me njerëz, të mos nxirren nga këto mjedise dhe pamundësia për t'u çuar me urgjencë në spital ose në urgjencë, ose për të qenë në siklet në këto mjedise, ose për të bërë diçka marrëzi. Ata nuk duan të shkojnë vetëm në vende të mbushura me njerëz si kinema, tregje apo qendra tregtare, duke menduar se nëse kam atak kardiak ose humb mendjen, nuk do të ketë njeri që të më ndihmojë. Në shumicën e rasteve, ata nuk duan të mbeten vetëm në shtëpi, duke menduar se nuk do të jetë e mundur të marrin ndihmë.
Shembujt më të zakonshëm të agorafobisë: Të qenit në treg, një dyqan i madh ose vend pazari; udhëtimi me transport publik si autobus, tren, traget, aeroplan; të qenit në vende publike, në turma, në rrugë të ngarkuara; udhëtimi me makinë, veçanërisht në zona të mbipopulluara; kalimi i urës; është duke pritur në radhë. Karakteristikat kryesore të agorafobikëve janë se ata shmangin situatat në të cilat ndjejnë frikë dhe ankth. Ashpërsia e frikës së përjetuar lidhet me shkallën e shmangies. Kur sëmundja është e lehtë, njerëzit agorafobikë mund të tolerojnë të jenë në këto situata, megjithëse me vështirësi, dhe shmangia e tyre është më e vogël. Me rritjen e intensitetit të frikës dhe ankthit, sjellja e shmangies bëhet më e dukshme dhe jeta bëhet më e kufizuar. Në rastin më të rëndë të sëmundjes, personi izolohet nga shoqëria dhe mbyllet në shtëpi. Ai nuk mund të largohet nga shtëpia nëse nuk shoqërohet nga një i afërm i besuar. Ndonjëherë, edhe të qenit vetëm në shtëpi shmanget.
Sipas librit diagnostik DSM-5, versioni më i fundit i përditësuar i të cilit Shoqata Amerikane e Psikiatrisë përcakton kriteret diagnostikuese për sëmundjet psikiatrike, kriteret diagnostikuese për agorafobinë janë si më poshtë.
A. Frikë ose ankth i rëndësishëm për dy (ose më shumë) nga pesë situatat e mëposhtme.
1. Përdorimi i transportit publik ( psh. automobila, autobusë, trena, anije, aeroplanë).
2. Të qenit në vende të hapura (p.sh. parkingje, qendra tregtare, ura).
3. Të qenit në vende të mbyllura (p.sh. dyqane, teatro, kinema).
4. Mos prisni në radhë ose mos jini në një vend të mbushur me njerëz.
5. Mos dil vetëm jashtë shtëpisë.
B. Personi ka frikë ose shmang situata të tilla sepse ai ose ajo beson se ikja mund të jetë e vështirë ose se ai ose ajo mund të mos jetë në gjendje të marrë ndihmë nëse janë të ngjashme me panikun ose simptoma të tjera që janë paaftësie ose të sikletshme (p.sh., frika nga rrëzimi tek të moshuarit ; frika se mos laget veten) janë të pranishme.
C. Situatat që shkaktojnë agorafobinë pothuajse gjithmonë shkaktojnë frikë ose ankth.
D. Situatat që shkaktojnë agorafobi shmangen në mënyrë aktive, nevojitet një shoqërues ose durohen me frikë ose ankth të fortë.
E. Frika ose ankthi i ndjerë është në disproporcion me rrezikun aktual të paraqitur nga situatat që shkaktojnë agorafobinë dhe me kontekstin socio-kulturor.
F. Frika, ankthi ose shmangia është një gjendje e vazhdueshme, që zgjat gjashtë muaj ose më shumë.
G. Frika, ankthi ose shmangia shkakton shqetësim ose dëmtim të konsiderueshëm në fusha sociale, profesionale ose të tjera të rëndësishme të funksionimit.
Diagnoza e agorafobisë është pavarësisht nëse çrregullimi i panikut është i pranishëm. . është bërë.
Nëse paraqitja klinike e personit plotëson kriteret diagnostike si për çrregullimin e panikut ashtu edhe për agorafobinë
, të dyja diagnozat bëhen së bashku.
>
Lexo: 0
